Onderzoeksdossier vervanging F-16: Rampdossier JSF

Groningen/Amsterdam, 30 juni 2008

De afgelopen tijd is de Joint Strike Fighter uitgebreid onderwerp van discussie in de Tweede Kamer geweest. In die debatten is het vooral veel gegaan over vertragingen en kostenstijgingen, helaas veel minder over nut en noodzaak van dit peperdure gevechtsvliegtuig. Juist nu een nieuwe kandidatenevaluatie plaatsvindt moet volgens de Campagne tegen Wapenhandel en AMOK deze discussie hoognodig gevoerd worden. Om die reden hebben wij een compact dossier over dit onderwerp samengesteld, met onder meer aandacht voor de beoogde nucleaire taak van de JSF.

Het dossier gaat in op de taken die de opvolger van de F-16 zou moeten vervullen en de enorme kosten die daarmee gepaard gaan. Een belangrijk aspect is de kernwapentaak, die de opvolger van de F-16 zou moeten overnemen. Twee weken geleden is bekend geworden dat de Amerikaanse luchtmacht de meeste kernwapenbases in Europa als onveilig beschouwd(1), en vorige week heeft de VS zijn kernwapens uit Groot-Brittannië teruggetrokken(2). Wij vinden dat over de Nederlandse kernwapentaak, die nog stamt uit de Koude Oorlog, een politiek besluit moet worden genomen. De afschaffing van de F-16 is een goed moment om de Nederlandse nucleaire taak te beëindigen.

Verder gaat het onderzoeksdossier in op de militaire logica achter de behoeftestelling. Moet Nederland in staat zijn ‘first-entry’ taken te vervullen bij een aanvalsoorlog in verre buitenlanden? En mag dat ten koste gaan van ‘peacekeeping’ budgetten?

Ook komt natuurlijk de rol van de Nederlandse industrie aan bod. Nu al is duidelijk dat het bedrijfsleven van de aangegane financiële verplichtingen probeert af te komen, juist nu blijkt dat hun afdracht aan de Staat onbetaalbaar wordt. Centraal uitgangspunt van deelname aan de ontwikkeling van de JSF was echter altijd dat de belastingbetaler er geen cent slechter op zou worden.

 Tenslotte bevat het dossier een korte chronologie en een leeswijzer met de belangrijkste documenten op een rij.

Dit dossier is een coproductie van de Campagne tegen Wapenhandel en het Antimilitaristisch Onderzoekskollektief AMOK, en is gepubliceerd in het VredesMagazine van juni 2008.

Noten:

(1) http://euobserver.com/13/26380

(2) http://www.fas.org/blog/ssp/2008/06/us-nuclear-weapons-withdrawn-from-the-united-kingdom.php