Kortgeding tegen de Staat over wapenleveranties aan Israël
Persbericht
3 mei 2002
In een kort geding dat op 16 mei a.s. voor de rechtbank in Den Haag komt, eisen 21 maatschappelijke organisaties dat de Nederlandse regering alle export en doorvoer van militaire goederen naar Israël stopzet. Het komt tot een juridische procedure omdat de regering tot nu toe heeft geweigerd aan de eisen te voldoen. Nederland mag op geen enkele wijze medewerking verlenen of ondersteuning bieden aan de versterking c.q. instandhouding van een leger dat zich op substantiële wijze schuldig maakt aan schending van fundamentele normen, aldus de eisende organisaties. De organisaties, waaronder de Palestijnse mensenrechtenorganisatie LAW en de Nederlandse organisaties Pax Christi, Cordaid, IKV, ICCO, Campagne tegen Wapenhandel en Novib, worden vertegenwoordigd door Van den Biesen Advocaten.
Het Ministerie van Economische Zaken bepaalt in overleg met het Ministerie van Buitenlandse Zaken of al dan niet vergunningen worden verleend voor export van militaire goederen. Daarbij geldt een Europese gedragscode. Volgens deze gedragscode behoren exportvergunningen te worden geweigerd wanneer aan een of meerdere criteria genoemd in deze gedragscode niet wordt voldaan. Het gaat om criteria, zoals het respecteren van de mensenrechten, internationale verdragen en internationale verplichtingen. Volgens de organisaties staat het vast dat export en doorvoer naar Israël in strijd zijn met deze criteria.
De export van militaire goederen die vanuit Nederland plaatsvindt is divers van soort. Daaronder vallen o.a. wielen voor militaire pantservoertuigen, onderdelen voor F 16’s en miljoenen clips voor het aaneenrijgen van munitie. Aangenomen moet worden dat een belangrijk deel van deze export nog steeds plaatsvindt krachtens daartoe eerder verleende vergunningen. Daarnaast vindt op veel grotere schaal doorvoer via Nederland plaats van militaire goederen. Behalve de Rotterdamse haven speelt daarbij Schiphol, als tussenstop voor El Al-vluchten afkomstig uit de Verenigde Staten, een zeer belangrijke rol. Met betrekking tot doorvoer van strategische goederen naar Israël kan de Regering een vergunningplicht instellen als zwaarwegende belangen in het geding zijn. Volgens eisers is daarvan sprake.
Het militaire optreden van Israël in de bezette Palestijnse gebieden behelst onder meer het stelselmatig doden van talloze Palestijnse burgers, standrechtelijke executies, willekeurige gevangennemingen en deportatie van gevangenen, collectieve bestraffing van Palestijnse burgers, marteling, voortzetting van de nederzettingenpolitiek, aanvallen op ziekenhuizen en ambulances en vernietiging van huizen. Daarbij is er sprake van ernstige mensenrechten-schendingen en ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht, oftewel oorlogsmisdaden. Dit alles is onlangs nog gerapporteerd en gedocumenteerd door internationaal gerenommeerde organisaties als Amnesty International, Human Rights Watch en de VN Mensenrechtencommissie.
Met het kort geding beogen de maatschappelijke organisaties te bereiken dat Nederland zich houdt aan geldende regels voor wapenhandel en dientengevolge op geen enkele manier medewerking verleent aan de hiervoor beschreven schendingen van mensenrechten en oorlogsrecht door Israël.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Pax Christi Nederland, Marjolein Wijninckx (030-2333346)
